DİYABETLİLERDE EGZERSİZ
Herkese uyacak genel bir şiddet düzeyi belirlemek doğru değildir. Kısa süren çok şiddetli egzersizlerde glikozun yeterli kullanılması söz konusu olmayacaktır. Egzersiz şiddetini belirlemede kullanılacak en pratik yöntem kalp hızını yani nabzı kontrol etmektir. Kişi (220–yaş) formülü ile bulunan maksimal kalp hızının yüzde 55 ila 80 i arasında (%55-80) bir şiddet aralığı belirleyerek fiziksel aktivitesini bu nabız aralığında yapmaya çalışmalıdır. Uygun durumlarda % 90 lara çıkılabilir. Şiddet kontrollü olarak artırılmalı, ulaşılan düzey tolere edilene kadar artırma yapılmamalıdır. Egzersiz şiddetini kişinin egzersiz geçmişi, eşlik eden hastalıklar, vücudun cevabı gibi birçok faktör etkileyecektir. Öneri olarak ağırlık kaybı hedeflenmiyorsa haftalık bin kalori, ağırlık kaybı hedefleniyorsa haftalık 2 bin kalori düzeyinde enerji harcaması planlanması yapılabilir.
Ağırlık çalışması hafif yüklerle yapılmalıdır. Bu yük 1 tekrarlı maksimum ağılığın % 40 ila 60 ı aralığında olacak şekilde 8-12 tekrarlı iki set olarak düzenlenebilir. Aşamalı olarak 15-20 tekrarlara çıkılabilir. Bu hem kas kitlesini artırarak, hem de enerji harcamasını artırarak kan şeker düzeyini kontrolde yardımcı olacaktır.
Diyabet hastalarında egzersizin oluşturabileceği bazı riskler konusunda dikkatli olmak gereklidir. Hipoglisemi (dalma, kaya tırmanışı, uzun mesafe yüzme önerilmez), retinopati (ağırlık çalışmaları ve dağ tırmanışı önerilmez), egzersize anormal cevap (kalp atım hızı ve kan basıncında düzensizlikler, göğüs ağrısı oluşması, hipoglisemi bulgularının görülmesi), diyabete bağlı böbrek tutulumu (direnç- ağırlık çalışmaları önerilmez), kalp damar hastalıkları (egzersiz programı öncesinde stres testi yapılması önerilmelidir).
Gecikmiş hipoglisemi açısından dikkatli olunmalıdır. Bu yaş veya hastalığın şiddeti ile ilgili olmaksızın, egzersiz esnasında kan şekeri normal olsa dahi, şiddetli bir egzersizden 6 ila 28 saat sonrasına kadar ortaya çıkabilir (Gece oluşabilir). Bu duruma egzersiz sırasında glikojen depolarının tükenmesi ve egzersiz sonrası yerine konmaması, ayrıca egzersiz sonrası insülin duyarlılığının artmasına yol açmaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder